پایان نامه بررسی و تحلیل طرحهای احیای بافت کهن شهر دزفول

چکیده

شهر دزفول یکی از شهرهای تاریخی ایران با بافت کهنی است که از قدمت چندین هزار ساله برخوردار است. این بافت کهن در طول تاریخ دستخوش تحولات مختلفی شده و از جمله در دوره قاجار به اوج شکوفایی خود رسیده است. با این حال، در سال‌های اخیر این بافت با چالش‌های متعددی مانند فرسودگی، مهاجرت ساکنان و تغییر کاربری روبرو شده است. در همین راستا، طرح‌های مختلفی برای احیای این بافت ارائه شده است. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل طرح‌های احیای بافت کهن شهر دزفول است.

برای جمع‌آوری داده‌ها از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. در روش کتابخانه‌ای، به بررسی منابع مختلف مانند کتاب‌ها، مقالات و اسناد مربوط به احیای بافت کهن شهر دزفول پرداخته شده است. در روش میدانی، از طریق مصاحبه با کارشناسان، ساکنان بافت کهن و مسئولان ذیربط، اطلاعات مورد نیاز جمع‌آوری شده است.در این پژوهش،طرح هایی برای احیای بافت کهن شهر دزفول مورد بررسی قرار گرفته است. این طرح‌ها از نظر اهداف، رویکردها و اقدامات پیشنهادی با یکدیگر تفاوت دارند. برخی از این طرح‌ها بر حفظ و مرمت بناهای تاریخی تمرکز دارند، در حالی که برخی دیگر بر توسعه اقتصادی و اجتماعی بافت کهن تأکید می‌کنند.  بافت کهن شهر دزفول از ارزش‌های تاریخی و فرهنگی بالایی برخوردار است و احیای آن از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش، 10 طرح برای احیای این بافت ارائه شده است. هر یک از این طرح‌ها نقاط قوت و ضعف خود را دارد. مناسب‌ترین طرح برای احیای بافت کهن شهر دزفول، طرحی است که به طور جامع به تمام ابعاد احیای بافت اعم از حفظ و مرمت بناهای تاریخی، توسعه اقتصادی و اجتماعی و ارتقای کیفیت زندگی ساکنان بپردازد

1_1مقدمه:

شهرهای کهنه، به عنوان نمایندگان فرهنگ و تاریخ، ارزش فراوانی دارند. اما متأسفانه، در طول زمان، بسیاری از این شهرهای بافت‌های خود را از دست داده‌اند، ساختمان‌های تاریخی به خاطر فرسودگی یا سایر عوامل مختلف متلاشی شده‌اند. دزفول، یکی از شهرهایی است که دارای بافت تاریخی و فرهنگی بسیار غنی است.

طرحهای احیای بافت کهن شهر دزفول، به عنوان یک راهکار جامع و هماهنگ برای حفظ و توسعه بافت‌های تاریخی این شهر، اهمیت فراوانی دارند. این طرح‌ها اغلب شامل برنامه‌هایی برای بازسازی، نوسازی، و بهبود زیرساخت‌ها و فضاهای عمومی شهری در بافت تاریخی می‌باشند.

طرحهای احیای بافت کهنه شهر دزفول، به عنوان بستری برای حفظ و ارتقاء فرهنگ، تاریخ، و زیبایی‌های معماری این شهر، اقدامات گسترده‌ای را در بر می‌گیرند. این طرح‌ها از طریق مجموعه‌ای از فعالیت‌ها از جمله بازسازی ساختمان‌های تاریخی، بهسازی فضاهای عمومی، احداث امکانات فرهنگی و گردشگری، و توسعه زیرساخت‌های شهری، به ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان و جذابیت گردشگری کمک می‌کنند.

این طرح‌ها عموماً با همکاری ادارات مربوطه، مردم محلی، و نهادهای فرهنگی و تاریخی، طراحی و اجرا می‌شوند. از جمله اهداف مهم این طرح‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

شناخت، حفظ، و بازسازی ساختمان‌های باارزش تاریخی و معماری شهر به منظور حفظ آثار هنری و فرهنگی برای نسل‌های آینده.

حفظ و بازسازی ساختمان‌های تاریخی از جمله اقداماتی است که در طرح‌های احیای بافت کهنه شهر دزفول به آن پرداخته می‌شود. این اقدامات به منظور حفظ و نگهداری از آثار تاریخی و معماری ارزشمند شهر، و همچنین احیای فرهنگ و هویت شهری صورت می‌گیرد. فعالیت‌های اصلی در این زمینه عبارتند از:

ابتدا، ساختمان‌های با ارزش تاریخی و معماری شناسایی، مورد ارزیابی و ثبت قرار می‌گیرند تا برای حفظ و حفاظت از آنها برنامه‌های لازم تدوین شود.

شناسایی و ثبت ساختمان‌های تاریخی در طرح‌های احیای بافت کهنه شهر دزفول به عنوان یکی از مراحل اساسی و اولیه این طرح‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد. این فرایند شامل مراحل زیر می‌باشد:

در این مرحله، ابتدا ساختمان‌های تاریخی موجود در شهر دزفول شناسایی می‌شوند. این شناسایی شامل بررسی دقیق معماری، سن، اهمیت تاریخی و فرهنگی، و وضعیت کنونی ساختمان‌ها است.

پس از شناسایی ساختمان‌های تاریخی، تحقیقات تاریخی و معماری بر روی هر ساختمان صورت می‌گیرد. این تحقیقات شامل مطالعه مستندات تاریخی، نقشه‌ها، عکس‌ها، و مصادیق مرتبط است.

بر اساس تحقیقات صورت گرفته، ساختمان‌های تاریخی ارزیابی می‌شوند و سپس در لیستی ثبت می‌شوند که شامل اطلاعاتی مانند نام ساختمان، سن، موقعیت جغرافیایی، و اهمیت تاریخی آنها است.

پس از ثبت، برنامه‌هایی برای حفاظت از ساختمان‌های تاریخی و پیشگیری از فرسایش و آسیب‌های زیانبار آنها طراحی و اجرا می‌شود.