تحقیق توانبخشی افراد با نیازهای خاص

مقدمه:

کودکان دارای نیازهای ویژه به دلیل آسیب ها، نارسایی ها و نقایص ویژه ای که دارند، بر مبنای نوع و شدت این مشکلات دارای درجاتی از اختلال های روان شناختی می باشند. از این نظر به کارگیری مداخله های زود هنگام پیشگیرانه و مداخله های درمانی مناسب، مؤثر و کارآمد برای آنها بیش از سایر کودکان اهمیت دارد.

مداخله های روان شناختی هر گونه اقداماتی است که روان شناسان و مشاوران به منظور پیشگیری، درمان و کاهش مشکلات روان شناختی افراد به کار می برند. هدف نهایی این مداخله ها کمک به افراد برای درک بهتر خود و جهان پیرامون، افزایش قابلیت و توانمندی،سازگاری و ارتقای سلامت روانی آنهاست. بنابراین آموزش های روان شناختی مانند آموزش مهارت های زندگی و آموزش ابراز وجود،درمان های روان شناختی مانند رفتار درمانی و انواع فنون روان درمانی و نیز توان بخشی مانند ترمیم مشکلات ادراکی و شناختی از جمله مداخله های روان شناختی تلقی می شوند.

در کشور ما به دلیل دشواری های مربوط به ماهیت پژوهش های مبتنی بر مداخله های روان شناختی کودکان دارای نیازهای ویژه، اغلب دانشجویان و پژوهشگران برای این نوع مطالعه های علمی و دستیابی به برنامه های مداخله ای مناسب و متناسب با نیازهای خاص این کودکان گرایش کمتری نشان می دهند. فراگیر نبودن این گونه مطالعات در سطح جامعه به ویژه در فضاهای آموزشی و توان بخشی نیز مزید بر علت بوده است، هر چند خوشبختانه در سال های اخیر روند رو به رشد در پژوهش های مبتنی به مداخله های روان شناختی مشاهده می شود.در این برنامه ها آنچه باید بیش از هر چیز مورد توجه قرار گیرد جنبه های فرهنگی و شرایط اجتماعی و انطباق دادن برنامه های مداخله های مدون یا حتی تدوین خلاقانه برنامه ها می باشد. دستیابی به چنین مطلوبی مستلزم توجه بیشتر و همکاری همه جانبه و حمایت سازمان ها، مسئولان و دست اندرکاران سلامت روان کودکان دارای نیازهای ویژه است.برای این دانش آموزان شیوه های مختلف توانبخشی مطرح شده است که زمینه سازندگی بهتری برای آنان است و اینها از ضرورت ها و نیازهای این کودکان می باشد. اهمیت و ضرورت آموزش این شیوه ها و مهارت ها زمانی مشخص می شود که بدانیم آموزش آنها موجب ارتقای توانایی هایی روانی و اجتماعی می گردد. این توانایی ها فرد را برای برخورد مؤثر با کشمکش ها و موقعیت های زندگی یاری می بخشد و به او کمک می کند  تا با سایر انسان ها، جامعه ، فرهنگ و محیط خود مثبت و سازگارانه عمل کند و سلامت روانی خود را تأمین کند. بدین ترتیب آموزش و تمرین این مهارت ها موجب تقویت یا تغییر نگرانی ها، ارزش ها و رفتار انسان می گردد.

شیوه های مؤثر آموزش و توانبخشی دانش آموزان با نیازهای ویژه:   

درصد بالایی از دانش آموزان با نیازهای ویژه در مدارس وجود دارند که این دانش آموزان همانند دانش آموزان عادی نیاز دارند در کنار تحصیل مهارتهایی را نیز آموزش ببینند هر چند شیوه های مختلفی در جهت آموزش و توانبخشی به این کودکان آموزش داده میشود ولی با این دانش آموزان باید شیوه هایی را به کار برد که دنیای بهتری را برای آنها بسازد.شخصیت آنها را متحول سازد و در شکل گیری شخصیت آنها مؤثر باشد. به آنها کمک شود تا یک هدف واقعی برای خود در نظر بگیرند. ارزیابی دقیق هوشی،عاطفی، و عادات کار، به همان اندازه از اهمیت برخوردار است که محدودیت های جسمانی آنان، در جهت توانبخشی و آموزش این کودکان روشها و شیوه های بسیاری وجود دارد که به این دانش آموزان کمک می کند تا به صورت عضو مفیدی در جامعه بار آینده و امکان زندگی بهتری را برای آنها فراهم می کند. 

در اینجا به بیان بعضی از این شیوه ها می پردازیم:

1-کاربردهای آموزشی-ترمیمی بازی های بومی ایران در آموزش و توان بخشی دانش آموزان دارای نیازهای ویژه

2-هنر درمانی برای دانش آموزان  با نیازهای ویژه

3-افزایش عزت نفس در دانش آموزان دارای نیازهای ویژه 

4-مهارت های اجتماعی برای دانش آموزان با نیازهای ویژه

5-کتاب و کتابخانه برای دانش آموزان دارای نیازهای ویژه

6-راهبردهای رویارویی دانش آموزان و دارای نیازهای ویژه

7-قصه درمانی برای دانش آموزان دارای نیازهای ویژه

8-مشارکت والدین ، در فعالیت های مدرسه دانش آموزان دارای نیازهای ویژه 

و ...