خلاصه پی دی اف کتاب خدمات متقابل ایران و اسلام از دکتر مطهری( تاریخ فرهنگ و تمدن)

در حدود نود و هشت درصد از ما مردم ایران مسلمانیم ما مسلمانان ایرانی هب اسلام به حکم اینکه مذهب ماست ایمان و اعتقاد داریم و به ایران به حکم اینکه میهن ماست
مهر می ورزیم از این رو سخت علاقه مندیم که مسائلی را که از یک طرف با آنچه به آن ایمان و اعتقاد داریم و از طرف دیگر با آنچه به آن مهر می ورزیم پیوند دارد روشن درک
کنیم و تکلیف خود را در آن مسائل بدانیم عمده این مسائل در سه پرسش ذیل خلاصه میشود:
۱- ما هم احساسات مذهبی اسلامی داریم و هم احساسات میهنی ایرانی آیا دارای دو نوع احساس متضاد می باشیم یا هیچگونه تضاد و تناقضی میان احساسات مذهبی ما و احساسات ملی ما وجود ندارد؟
۲-دین ما اسلام آنگاه که در چهارده قرن پیش به میهن ما ایران وارد شد چه تحولات و دگرگونی ها در میهن ما به وجود آورد؟ آن دگرگونیها در چه جهت بود؟ از ایران چه گرفت و به ایران چه داد؟ آیا ورود اسلام به ایران برای ایران موهبت بود یا فاجعه؟
۳- ملل بسیاری به اسلام گرویدند و در خدمت این دین در آمدند و در راه نشر و بسط تعالیم آن کوشیدند و با تشریک مساعی با یکدیگر تمدنی عظیم و باشکوه به نام تمدن به آن کوشیدند و با
اسلامی به وجود آوردند. سهم ما ایرانیان در این خدمات چه بوده است؟ ایران چه مقامی را این جهت دارد؟
کتاب حاضر مشتمل بر سه بخش است:

۱-اسلام و مسئله ملیت.
۲-خدمات اسلام به ایران
۳-خدمات ایران به اسلام
کتاب حاضر اولین کتاب است در موضوع خودش زمینه تحقیق در این مسائل فراهم است و مسلما اگر بنا باشد بحث کافی در همه مسائل مشترک اسلام و ایران به عمل آید
چند مجلد بزرگ خواهد شد.
مفهوم ناسیونالیسم ،با شکل فعلی و مرسوم وی در جهان از اوایل قرن نوزدهم در آلمان پیدا و مطرح شد و اصولا یکی از تبعات و واکنشهایی است که در برابر انقلاب کبیر
فرانسه در اروپا به وجود آمد.
انقلاب کبیر فرانسه، خود واکنش و عصیانی بود در برابر طرز فکر اشرافی کهن که بکلی برای توده مردم و عامه خلق ارزشی قائل نبود از آن زمان به بعد بود که تم اصلی در
سخنان گویندگان و آثار نویسندگان و فلاسفه، "ملت "و توده مردم و آزادی و برابری آحاد آن گردید.
در قرن نوزدهم ،سه واکنش با گرایش اساسی در برابر شعارهای انقلاب فرانسه ظهور کرد.
۱- واکنش ناسیونالیستی
۲-واکنش محافظه کاری
۳-واکنش سوسیالیسم
دو گرایش نخستین را فلاسفه سیاسی منحرف از اصول با ضد انقلابی و گرایش سومین را عدالت طلبانه خوانده اند ناسیونالیسم پس از آمیخته ای از نظریات متفکرانی چون شارل موراس و بارس را داشت که افکار و عقاید ناسیونالیستی کشورهای گوناگون اروپا را تدوین و تنظیم کردند موراس فکر "واحد ملی تفکیک ناپذیر" را تا آنجا پیش برد که
برای مجموعه ملت یک شخصیت واقعی حاکم بر شخصیت و اراده فرد قائل شد و این شخصیت جمع را در وجود دولت پیاده کرد.
از آن پس، سراسر قرن نوزدهم تا نیمه اول قرن بیستم دوران ظهور و بروز و تکامل افکار ناسیونالیستی در جوامع اروپایی گردید گرایشهای سوسیالیستی یا محافظه کاری در اروپا، گرچه در زمینه های اجتماعی و سیاسی روی افکار روشنفکران آثار فراوانی گذاشت معذلک رنگ ناسیونالیستی دولتهای اروپایی آنچنان شدید بود که هر گونه رنگ دیگر را اعم از رنگ لیبرال رنگ کنسرواتیسم یا رنگ سوسیالیستی مارکس را تحت الشعاع قرار داد.